Laat jij faalangst je dromen blokkeren?

Een verrassend grote hoeveelheid mensen in mijn persoonlijke omgeving hebben ambitieuze dromen over wat zij graag met hun leven zouden willen doen: een eigen praktijk, goederen verhandelen via internet, een grootschalig computernetwerk opbouwen. Dromen die mij ook enthousiast maken. Doch leert ervaring dat dat soort dromen vaak “tijdelijk” de ijskast in gaan voor “het juiste moment”, omdat men liever eerst wat zekerheid opbouwt en boem, voor je het weet heb je een huis, een gezin met kinderen en een zware afhankelijkheid van je vaste contract, waardoor je je droom meeneemt naar je sterfbed.

Toen ik tijdens mijn studententijd bij mijn familie mijn droom verkondigde om op een (in mijn ogen) baanbrekende manier met een eigen bedrijf websites te gaan bouwen, werd dat niet positief ontvangen: “Ach Tom, doe dat nou toch niet” was de eerste, enthousiaste reactie van mijn vader. Kun je het de man verwijten? Je familie gunt jou tenslotte gewoon geen financiële moeilijkheden en ziet het liefst dat jij gewoon veilig je rekeningen kunt betalen, een mooie hypotheek kunt afsluiten en een 'degelijk' leven kunt leiden. Maar wat als je niet voor slechts een ‘degelijk’ leven wilt gaan?

Als je risico’s uit de weg gaat en altijd een veilige optie kiest, moet je altijd binnen de bestaande “normale” kaders blijven treden. Veel mensen blijven gemakshalve liever binnen de veilige kaders en je daar bij aansluiten maakt jou één in een dozijn, ten koste van je volle potentie waarmee je je hoofd tussen het grote publiek uitsteekt.

Wil je uitzonderlijke successen boeken? Dan moet je uitzonderlijke prestaties leveren en buiten de bestaande kaders moeten treden. Je gaat er écht niet aan ontkomen om af en toe een risico te nemen om een opvallende prestatie neer te zetten.

Een risico is per definitie een “gevaar voor verlies” en betekent indirect je plan geen 100% slagingskans heeft. En bij een plan met een 50/50 kans van slagen? Indien je een reeks van dat soort plannen uitvoert dan is het een mathematische zekerheid dat je een keer goed op je plaat gaat.

En weet je wat het hele ding met falen is? Het maakt niet uit dat je faalt. Andere mensen hebben het veel te druk met hun eigen leventje om zich daar wat van te vinden. Uiteindelijk kun jij er binnen een gegeven tijd van herstellen en heb je niets verloren.

Één van de grootste psychologische drijfveren voor de mens, om te doen wat ze doen, is ‘de angst voor verlies’. Men wil niet kwijtraken wat ze liefhebben en mijden risico’s als de pest. Dit is vanuit een instinctief perspectief niet vreemd; in de prehistorie kon ‘een risico nemen’, leven of dood betekenen.

Echter, we leven in de moderne tijd in een samenleving waar je niet zult sterven wanneer een berekend risico slecht uitpakt. Wat kan er worst case scenario gebeuren als een genomen risico, mislukt? Toen Steve Jobs in 1976 Apple oprichtte in zijn garage in Los Altos, zei hij “wat hebben we te verliezen? Als het bedrijf mislukt verlies ik hooguit mijn auto”. Tijdens mijn anderhalf jaar onbetaald bouwen van Lumitec Sense kon ik worst case scenario uit mijn huurwoning worden gezet omdat ik mijn huur niet meer kon betalen.

Ik ken maar weinig ondernemers die zonder een schrammetje hun levensweg zijn doorgekomen; mensen die uit hun eigen bedrijf zijn gezet, vriendschappen compleet op de klippen hebben zien lopen, grote geldbedragen afhandig zijn gemaakt. Het laatste is mij persoonlijk ook overkomen en zie ik als mijn eerste grote zakelijke mislukking.

Wanneer ik iemand zie die “het heeft gemaakt”, kan ik alleen maar aannemen dat voorafgaand aan zijn of haar succes een lang en pijnlijk traject heeft plaatsgevonden waar die persoon eerst een keer goed onderuit is gegaan. Misschien wel twee keer. Of drie. Of tien. Het verschil met deze mensen is dat zij weer zijn opgestaan, zijn hersteld van hun verlies, hebben geleerd van hun mislukking en zijn doorgegaan.

Als je niet bereid bent om de dieptepunten te omarmen, sluit je jezelf ook af voor de hoogtepunten van je dromen.